‘เว้าจา’ AI พูดอีสาน นวัตกรรมรักษ์ท้องถิ่นจาก ม.ขอนแก่น



AI เว้าอีสานก็มา! มข.พัฒนา AI “เว้าจา” แปลงข้อความเป็น “เสียงพูดอีสาน” ที่แรกของไทย นำร่องใช้บนรถขนส่งสาธารณะขอนแก่นซิตี้บัส สร้างอัตลักษณ์ชูความเป็นอีสาน – อนุรักษ์ภาษาพื้นถิ่นด้วยเทคโนโลยี

การพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ (AI) ตกอยู่ในความสนใจของทั่วโลก หลังเกิดเครื่องมือช่วยอำนวยความสะดวกมนุษย์ ทั้งการแปลงเสียงเป็นข้อความ แปลงข้อความเป็นภาพ หรือแปลงข้อความเป็นเสียง แต่ส่วนใหญ่ยังคงเป็นการใช้งานและสื่อสารด้วยภาษาอังกฤษ และภาษาไทย

 

แนวคิดนี้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของ ดร.พงษ์ศธร จันทร์ยอย อาจารย์วิทยาลัยการคอมพิวเตอร์ ม.ขอนแก่น พัฒนา “เว้าจา” เอไอแปลงข้อความเป็นเสียงภาษาอีสาน เพื่ออนุรักษ์รากทางวัฒนธรรมและภาษาถิ่นให้คงอยู่ด้วยเทคโนโลยี

 

การวิจัยเริ่มต้นด้วยการเก็บฐานข้อมูลเสียงภาษาอีสานตอนกลางจากเจ้าของภาษา (Native Speaker) มากกว่า 5,000 ประโยค ความยาวรวมกว่า 6 ชั่วโมง ซึ่งใช้เวลาเก็บข้อมูลหลายเดือน เพื่อนำมาเข้าสู่การแทนเสียงด้วยแบบจำลองทางสถิติ ให้สามารถสังเคราะห์เสียงได้เป็นธรรมชาติ เกิดเป็น AI แปลงเสียงเวอร์ชันแรก

 

ก่อนจะพัฒนามาเป็น เวอร์ชัน 2 หรือ เว้าจา ในปัจจุบันที่ใช้เทคโนโลยี Deep Learning ให้เอไอสามารถแปลงข้อความเป็นการออกเสียงภาษาอีสานได้สมบูรณ์ ถูกต้อง และสมจริงมากขึ้น รวมถึงเพิ่มเติมเสียงผู้หญิงเข้ามาให้ได้เลือกใช้งานกัน

 

“เว้าจา ใช้งานง่ายๆ เพียงพิมพ์คำอ่านภาษาอีสานลงไป เอไอจะสังเคราะห์เสียงภาษาอีสานทันที สามารถนำไปประยุกต์ใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ล่าสุด รถขอนแก่นซิตี้บัส ก็นำเว้าจาไปใช้เป็นเสียงประกาศแจ้งจุดจอดตลอดเส้นทาง กลายเป็น Signature ขนส่งสาธารณะของขอนแก่นให้นักท่องเที่ยวหรือผู้ใช้บริการประทับใจ” อ.ดร.พงษ์ศธร กล่าว